Activisten over de rechtvaardiging van hun acties
Dierenactivisten willen de samenleving bewust maken van geweld tegen dieren. Hiervoor zoeken ze vaak de confrontatie op. Leuk is dat niet, zeggen ze. Maar het onrecht en de beoogde verandering maken het voor hen de moeite waard.
STANDPUNTEN
Twee activisten van Meat the Victims zaten woensdagavond aan tafel bij talkshow Pauw, tegenover biologische varkenshouder Willy Vos en reguliere varkenshouder Theo Vernooij (tevens voorzitter van de Producenten Organisatie Varkenshouders). De jonge activisten Alix (‘geen achternaam’) en Jonathan Loogman mochten hun beelden vertonen en hun drijfveer toelichten: ‘Wij zouden graag een maatschappij zien die erkent dat dieren persoonlijkheden hebben en dat ze heel graag willen leven. […] Wij zijn naar binnen gegaan omdat we vinden dat het Nederlandse volk recht heeft om te weten wat er plaatsvindt achter de deuren.’
‘Wij zijn wanhopig geworden, na tientallen jaren van petities en demonstraties. Niets verandert, de bio-industrie wordt steeds groter.’ Op de beelden waren dode biggetjes te zien, etterende wonden, tumoren, zeugen die klem zaten in stalen constructies en een activist die zich over een biggetje boog en het aaide.
Varkenshouders Willy Vos en Theo Vernooij noemden de dierenactivisten tijdens de uitzending onmenselijk, kinderachtig, onder een steen levend, sektarisch en onwetend. De activisten legden uit dat het niet hun bedoeling was om de boeren stress te geven: ‘Wij geven de boeren niet de schuld van dit alles. De overheid zou boeren moeten ondersteunen met een transitie naar plantaardige landbouw’, stelde Jonathan. Op dit soort momenten leek er overeenstemming te zijn, maar telkens sloeg de sfeer om. Pauw concludeerde dat de standpunten niet te overbruggen waren, althans niet die avond, daar aan tafel.
CONFRONTATIE
Is er een kans dat de standpunten op den duur wel te overbruggen zijn? ‘Bij veel mensen is er toch iets dat knaagt. De publieke opinie kan na verloop van tijd omslaan, zodat mensen hun gedrag gaan aanpassen’, stelt Cor van der Weele, hoogleraar humanistische wijsbegeerte aan de Wageningen Universiteit tegenover de Volkskrant. Hoe ervaren andere op confrontatie gerichte dierenactivisten dit: hebben hun acties effect?
Dierenrechtenorganisatie Bite Back organiseert sinds zes jaar regelmatig demonstraties voor de ingang van het Dolfinarium. Dolfijnen zouden niet in gevangenschap moeten leven, vindt de organisatie. “Het Dolfinarium wordt er inmiddels mee geassocieerd dat er regelmatig activisten voor de deur staan.”
“SINDS WE ACTIEF ZIJN BIJ HET DOLFINARIUM DALEN DE BEZOEKERSAANTALLEN
“Dit zet mensen aan het denken of het wel oké is wat daar gebeurt. Sinds we actief zijn dalen de bezoekersaantallen”, vertelt Alex Romijn, oprichter van Bite Back Nederland. De publieke opinie staat aan de kant van deze activisten, blijkt uit een recente poll van RTL Nieuws met 10.000 deelnemers, van wie 73 procent aangeeft voor een verbod op dolfijnen in gevangenschap te zijn.
Ook de organisatie Anonymous for the Voiceless confronteert mensen met dierenleed. Onlangs stonden honderden activisten 24 uur lang in een ‘Cube of Truth’-formatie op de Dam: in het zwart geklede activisten staan zij aan zij in een vierkant. Ze hebben witte maskers op en houden zwarte borden vast met daarop in witte letters ‘Truth’. Een aantal activisten houden laptops vast met daarop filmbeelden uit de standaard praktijken uit de bio-industrie.
Daarnaast voeren activisten gesprekken met voorbijgangers die interesse tonen in de beelden. Vegan strateeg en auteur van How to create a vegan world Tobias Leenaert was bij een van deze acties in Berlijn aanwezig en schrijft hierover op zijn blog: ‘Mijn indruk was grotendeels positief. Ik vroeg mensen hoe ze het gesprek hadden ervaren. Ze antwoordden dat het positief was. Ze waren er niet klaar voor om vegan worden, maar hadden zeker stof om over na te denken.’
Peter Janssen verstoort samen met de Vegan Strike Group al jarenlang stierengevechten. Hij ziet dat vooral Spaanse jongeren zich steeds meer afkeren van deze traditie. Onlangs verstoorde de groep een show in de Efteling waarbij een paard met een brandende deken moest rondrennen. Janssen vertelt dat het doel niet is om de confrontatie aan te gaan: “We gaan daar waar het grote publiek is, daar waar de media is en daar waar het dierenleed plaatsvindt en wij de stem willen zijn voor de dieren. Wij hebben het gevoel dat we daar effectiever zijn, dan als we buiten de arena staan.”
NOODSITUATIE
Bite Back en Anonymous for the Voiceless voeren hun acties op publiek- en niet op privéterrein. Dat laatste lijkt een belangrijke grens te markeren, zowel wettelijk als maatschappelijk. Zo moest Vegan Strike Group een boete van 225 euro betalen voor het verstoren van de show in de Efteling. En Peter Janssen heeft maar liefst 53 keer vastgezeten, voornamelijk voor het verstoren van stierengevechten in Spanje en dolfijnenshows in Japan.
“DE RECHTER OORDEELDE DAT ER SPRAKE WAS VAN EEN NOODSITUATIE, VANWEGE ONBEHANDELDE WONDEN VAN DE DIEREN
Een rechter in Duitsland sprak onlangs echter een groep dierenactivisten vrij die een stal betraden om beelden te maken. De rechter oordeelde dat er sprake was van een noodsituatie, onder andere vanwege onbehandelde wonden en ruimte- en watertekort voor de dieren. Het is afwachten wat de Nederlandse rechter oordeelt over de zaak Boxtel, maar de publieke opinie is doorgaans onverbiddelijk over het betreden van privé-terrein.
WIE GEBRUIKT GEWELD?
De uitspraak van de Duitse rechter werpt de vraag op hoe zwaar de vergrijpen van de dierenactivisten wegen in relatie tot de praktijken waar zij zich tegen verzetten. In Boxtel is door de dierenactivisten geen geweld gebruikt. Ze droegen speciale, ontsmette kleding en betraden de stal niet om geweld te plegen, maar om beelden te maken van wat ze daar aantroffen. Laten we eerlijk zijn: wat ze daar aantroffen is geweld richting de varkens, die in deze industrie eerder worden gezien als oneindig vermenigvulbare vleeshompen dan als levende individuen.
Zeugen worden met misbruik van macht en middelen gedwongen om in onnatuurlijke leefomstandigheden zoveel mogelijk biggen te werpen, hennen om eieren te leggen, koeien om melk te produceren en alle dieren om hun leven te geven in bloederige slachthuizen. De echte agressie kwam juist uit andere hoek: de activisten van Meat the Victims werden door de politie gewaarschuwd om het terrein niet alleen te verlaten, zeker niet met een van de gewonde biggetjes, vanwege de aanwezigheid van agressieve en dronken boeren.
RECHTVAARDIGHEID
De activisten van Meat the Victims dragen shirts met op de achterkant een uitspraak van Martin Luther King: ‘We hebben de morele verantwoordelijkheid om onrechtvaardige wetten niet te gehoorzamen’. Misschien moeten we ons dus niet afvragen of de Boxtel-actie effect heeft, maar of het rechtvaardig is om weerloze dieren op te sluiten achter muren en te gebruiken als machines. Moeten wij de wet gehoorzamen en de dieren ongezien aan hun lot overlaten of is het geoorloofd om stallen en slachthuizen op vreedzame wijze te betreden om vast te leggen wat daar gebeurt en de beelden te delen met de rest van de samenleving?
“ACTIVISTEN BEWIJZEN EEN LAATSTE EERBETOON AAN DE DIEREN DIE BIJ SLACHTHUIZEN AANKOMEN
De ‘Save Movement’, een wereldwijde beweging van activisten die wakes bij slachthuizen houden, laat zien dat een tussenweg mogelijk is: activisten bewijzen (in afstemming met slachthuizen) een laatste eerbetoon aan de dieren die bij slachthuizen aankomen. Via social media vertonen de activisten beelden van de dieren in de vrachtwagens, voordat deze in de slachthuizen verdwijnen.
Ik durf zelf inmiddels te zeggen dat ik achter al deze activisten sta. Want hoe eerder de samenleving durft te luisteren naar dierenactivisten, hoe eerder onze voedselvoorziening en andere industrieën door middel van slimme innovaties diervrij zullen worden.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten